วันครูตรงกับวันที่ 16 มกราคมของทุกปี เริ่มต้นจากการประชุมสามัญคุรุสภาประจำปี พ.ศ.2499 จอมพล ป. พิบูลสงคราม นายกรัฐมนตรีและประธานกรรมการอำนวยการคุรุสภากิตติมศักดิ์ ได้กล่าวคำปราศรัยต่อที่ประชุมครูทั่วประเทศ โดยมีใจความสำคัญสื่อถึงพระคุณของคุณครู เพราะครูเป็นผู้ให้แสงสว่าง ให้ความรู้และชี้นำทางให้ลูกศิษย์ จึงควรมี “วันครู” เกิดขึ้นเพื่อให้บรรดาลูกศิษย์ได้แสดงความเคารพ สักการะต่อครูผู้มีพระคุณ เช่นเดียวกับวันตรุษหรือวันสงกรานต์ ที่เป็นประเพณีในการระลึกถึงบรรพบุรุษผู้ให้กำเนิด คุณครูก็เปรียบเสมือนผู้ให้กำเนิดคนที่สองเช่นกัน
จากแนวความคิดนี้ประกอบกับความเห็นของหลายๆ ฝ่ายที่เกี่ยวข้องจึงกำหนด “วันครู” ขึ้นเพื่อให้เป็นวันแห่งการรำลึก ถึงความสำคัญของครูในฐานะที่เป็นผู้เสียสละ ประกอบคุณงามความดี เพื่อประโยชน์ของชาติและประชาชน โดยวันครูจัดขึ้นครั้งแรกในวันที่ 16 มกราคม พ.ศ. 2500 ซึ่งกระทรวงศึกษาธิการได้ให้นักเรียนและครูหยุดในวันดังกล่าว
ดอกไม้ประจำวันครู คือ ดอกกล้วยไม้
และได้มีการประกาศให้ดอกกล้วยไม้เป็นดอกไม้ประจำวันครู ในปี พ.ศ. 2539 เนื่องจากการเจริญเติบโตของกล้วยไม้ต้องให้ความสำคัญในการดูแลเอาใจใส่เป็นเวลานาน เพื่อให้ได้ผลิดอกสวยงาม เช่นเดียวกับการใช้เวลาอบรมสั่งสอนลูกศิษย์ ก็ต้องใช้ทั้งวิชาความรู้ที่มีและความเอาใจใส่ เพื่อให้เติบโตเป็นอนาคตที่ดีของประเทศชาติ